.Ksldjkaf.a
f,dalh fidhd .sh iudc úoHd{jßhlf.a w;aoelSï
wiQj
oYlfha ueo Nd.fha§ úYajúoHd, YsIHdjla f,i uydpd¾h kkaofiak r;akmd, uy;df.a
u.fmkaùu hgf;a iudc iólaIKj, fhÿK ks,xld chiQßh ta w;r Y%S ,xldfõ .Ksld
jD;a;Sfha fhÿK l;=ka ms<sn|j b;d ÿIalr .fõIKhl fhÿKdh'
tys
m%;sM,hla f,i .Ksld jD;a;Sfha ienE uqyqKqjr kñka .%ka:hlao t<soelajQ weh Y%S
chj¾Okmqr úYajúoHd,fhka iudc úoHdj ms<sn| úfYaI Wmdêhla ysñlr .;a;dh' miqj
weh frândkd Y%S ,xld wdh;kfha ùÈ orejka ms<sn| lghq;= iïnkaëlrKhg iïnkaO úh'
wk;=rej j¾,aâ úIka wdh;kh úiska wdrïN lrk ,o ùÈ orejka ms<sn| jevigyfkys
wdrïNfha isgu thg iïnkaO jQ weh fï jk úg tys jevigyka iïnkaëldrljßh f,i lghq;=
lrhs'
fuu
Èkj, w;ru.§ mdi, yer hk isiq isiqúhka .eko iólaIKhl fhfok weh ksoyia
udOHfõokshlo jkakSh'
Tfí
wruqK fldf;la hym;a jqj;a furg ;=< ldka;djlg fyda ;reKshlg .fõIKhla i|ydj;a
fujeks iudc ia:rhlg we;=,aùu f,fyis keye' Tn th lf<a fldhs úÈhgo@
Tõ"
th b;d wiSre lreKla jqKd' kuq;a uydpd¾h kkaofiak r;akmd, uy;d udj tjlg isá
ksfhdacH fmd,siam;sjrfhl=
jQ O¾uodi is,ajd uy;dg w÷kajd ÿkakd' ta jf.au miqlf,l 89 NSIK ld,fha w;=reoka
jQ fmd,sia ks,OdÍka fofokl= jQ iqo¾Yk iy wð;a hk uy;=ka fofokdo ud
yg fndfyda fia Woõ l<d' ta wdldrhg tla me;a;la id¾:l lr.;a;;a Tjqka weiqre
lr lreKq ,nd .ekSfï§;a fndfyda .egÆj,g uqyqK fokakg isÿjqKd'
fudkjdo
ta .egÆ@
fldhs;rï
fyd¢ka wjia:djla Wodlr.;a;;a iuyr .Ksldjka ms<s;=re fokakg jqfKa b;du;a
WodiSk wdldrhg ´kEjg tmdjg' ta jf.a wjia:dj, Tjqka fndre lshk nj;a ug jegyS
.shd' ta ksid Tjqkaf.ka kshu f;dr;=re ,nd.ekSug ikaf;daIïuqo,a mß;Hd. lrkakg
mjd isÿ jqKd' ta jf.au tfia uqo,a ,nd.ekSu msKsi ;j;a iuyre w;sYfhdala;sfhka
lreKq bÈßm;a lrkakg;a mgka .;a;d' ta ksid ta lreKq ksjerÈo lshd oek.ekSug kej;
jrla lreKq fidhd n,kakg isÿjqKd'
iuyr
wjia:dj, .Ksld jD;a;sfha fhfok l;=ka ;u w;aoelSï lshd mEfõ b;d .%duH my;a joka
fhdod .ksñka' túg tl, úYaj úoHd, hqj;shl jQ ud uy;a wmyiq;djhkag ,lajqKd'ta
yerekq l, Tjqka yd we;sjQ ñ;%;ajh ksid ud iudch ;=<o hï wmyiq;djhlg ,lajk
;;a;ajhla we;s jqKd'
ta
fldhs úÈhgo@
uu
tl WodyrKhla lshkakï'
Èkla
ud nihla .ekSug nïn,msáh nia kej;=ïfmdf<a isák úg ud okakd .Ksldjla ta foig
weúof.k wdjd' weh .Ksld jD;a;sfha fhfokakshla nj okakd t;ek isá msßif.a fk;a
weh foig fhduqù wj{d iy.; liql=iqjla o we;sjqKd' ta lsis fohla .Kka fkd.;a wr
ldka;djo meñK u.Ss msßi
w;r ysg .;a;d' ta iu. ud ÿgq weh tlajru ud <.g meñK b;d iqyoj l;dlrkakg mgka
.;a;d' ta iefKlska t;ek isá ishÆ fokdf.a weia fhduqjqfKa wr .Ksldj foig fkdfjhs
ud foig' tl, úYaj úoHd, wOHdmkfha fh§ isá ;reKshl jQ uu ta fj,dfj uy;a wmyiq;djhlg
m;ajqKd' ta;a bka miqj uu tjeks ud okakd w÷kk l;=ka fld;ekl yuqjqj;a"
Tjqka u.yer hkakg W;aidy lf<a keye' fï whg iskdfik msßñka w;r weh iu. hyka
.;jQ msßñka o isákakg mq¿jka fkdfõo hk ye.Su;a Tjqka fld;rï l=yl f,i fï l;=ka
foi n,kjdo hk ye.Su;a ud ;=< ta l;=ka flfrys uy;a wkqlïmdjla we;s lrkakg
iu;a jqKd' ta jf.au fï ldka;djka ud fjkqfjka f,dl= Woõjla l< wh fkdfõo hk
ye.Su;a Tjqka u. yer fkdhkakg ud fmd<Ujkq ,enqjd'
Tn
úiska miq lf,l .Ksld jD;a;sfha ienE uqyqKqjr kñka fmd;la
t<solajkq ,enqjd' fuh tu jD;a;sfha yenE uqyqKqjr hhs kï lrkq ,enqfõ wehs@
msßñka
fldf;la ;u wjYH;djh i|yd fhdod .kq ,enqj;a iuia; iudch .Ksldj foi n,kafka uy;a
uyd l¾lY ld,lKaKs .eyekshla foi n,k wdldrfhkqhs' ta yereKq l, .eyeksh .Ksldjla
njg m;aj isákafka iudch ;=< isák iqpß;jd§ka fia fmkS isák msßñka ksid nj
fndfyda fokl= wu;l lr ;sfnkjd' fï ksid .eyeksh .Ksldjla lrkq ,enqfõ ljqreka
úiskao fldhs wdldrfhkao hkak fmkajd §u;a" .Ksld jD;a;sfha fhfokaksho Tn;a
wm;a jeks i;ajfhlah hkak fmkajd§u;a fuys wruqK jqKd' wfkla ldrKh jqfKa .Ksld
jD;a;sfha fhfok ldka;dj jgd f.dvke.S we;s ;e/õldrhska" .Kkaldrhska iy
lmamïldrhska wd§ jYfhka ieÿï ,;a fï f,dalh .ek újrKhla lsÍu' tfukau iïNdjkSh f,aLl
mshfvda¾ fvdia fgdõials ish wmrdOh yd ovqju kj l;dfõ§ fidakahd keue;s .Ksldjf.a
yojf;a /÷Kq ukqIHd;auNdjhg
olajk buy;a f.!rjh ms<sn| ye.Suo fï lD;sh ksu lsÍug n,mE nj lsj hq;=hs'
Y%S
,xldfõ ldka;djlg .Ksldjka .ek .fõIKhl fh§u ;rugu Tn ,shQ j¾.fha lD;shla t<s
oelaùu;a hï m%udKhl wNsfhda.hla hehs wm is;kjd' tu lD;sh ksl=;a ùfuka miq Tn
,enQ m%;spdr fudkjdo''@
ta
m%;spdr jeä m%udKhlska fmfkkakg ;snqfKa fï iudch ldka;djlg i,lk ks¾,Êð;
wdldrhhs' fuu lD;sh f.dvf.a m%ldYk wdh;kfhka ksl=;a lrkjd hhs m%pdrh jQ od isg
ug md;d, f,dalfha§j;a wikakg fkd,enqKq ;rï wiNH jpkj,ska hq;a ÿrl:k weu;=ï .,d
tkakg mgka .;a;d' msßñka úiska ks¾kdñlj t,a, l< ta ÿrl:k weu;=ï ldf.ao lshd
wog;a ud okafka keye' ta fmd; fodrg jäkakg kshñ;j ;snqfKa wkQyf;a wjqreoafoa ojil ;=kl=;a
.Kklg' 2'30g
uu ta i|yd msg;a fjkak úkdä 05la ;shd ta úÈfh ;j;a ÿrl:k weu;=ulska flfkla
fkdiEfyk úÈhg neK jeÿKd' .eyekshl úiska .Ksldjka .ek .fõIKhl fh§u fmd;la
,sùu .ek mjd wo fï rfÜ ck;dj .ek ys;kafka tfyu kï fujeks rgl ldka;dj m;aù isák
;;a;ajh .ek is;d .; yelshs
fkao'''@
fyd|hs
fï ishÆ ysßyer uOHfha Tn .Ksld jD;a;sfha fhfok ldka;djka ms<sn| fidhd .;a
f;dr;=re fudkjdo@ wm rfÜ .Ksld jD;a;sfha iajNdjh fldhs wdldro'''@
uQ,sl
jYfhka wm rfÜ .Ksld jD;a;sfha fhfok ldka;djka fldgia 3lg fnÈh yelshs'
ta
fldhs wdldrhgo'''@
ta
;uhs ÿrl:k mKsjqv u.ska muKla iïnkaO lr.; yels by< mka;sfha .Ksldjka"
n;,a yjqia kñka y÷kajk .Ksld uvïj, Ôj;ajk .Ksldjka iy ùÈ .Ksldjka jYfhka''
uQ,sl
jYfhka fuu jD;a;sh wm rg ;=< jHdma;j we;af;a fldhs wdldrhgo'''@
th
ixúOdkd;aul jD;a;shla jYfhka mj;skafka k.rnojhs' .%dóh uÜgu ;=<§ th
ixúOdkd;aulj isÿjkafka keye'
l,ska
Tn lshQ .Ksldjkaf.a ta ta iudc ia:rj,g wh;a iqúfYaI;d fudkjdo'''@
ÿrl:k
mKsjqv u.ska muKla iïnkaO lr.; yels flda,a .¾,aia,d kñka y÷kajk by< mka;sfha
.Ksldj fndfyda úg ;ukagu wh;a ksjil Ôj;a jkakshla' iuyr úgl ;uka jeksu jQ ;j;a
.Ksldjlao weh iu. isák wjia:d ;sfnkjd' wo fuka ÿrl:k myiqlï iq,N fkdjQ ld,fha
mjd fujeks wh ÿrl:k myiqlï" ;udf.au fudag¾ r:hl ysñldß;ajh" iy fndfya
úg iqfndamfNda.S uy,a ksjila iys;j Ôj;a jqKd' Nfï wh ;ukaf.a iuyr .kqfokqlrejka
ish ksjig le|jd .kakd w;r iqfndamfNda.S fydag,a ldur ta i|yd Ndú;d lrk wjia:do
;snqKd' iuyr fydag,aj, fujeks ;reKshkaf.a PdhdrEm we,anï we;s w;r fydag,fha
ud¾.fhka Tjqka f.kajd .;yels wjia:do ;sfnkjd'
Tnf.a
.fõIKj,g wkqj fujeks ldka;djkaf.a weiqr m;d hkafka fudk úÈfha iudc
mdka;slhskao@
wksjd¾hfhkau
Tjqka Okj;=ka nj wuq;=fjka lsj hq;= keye' yenehs ta jeä fofkla fndfyda úg hym;a
wdldrfhka uqo,a Wmhk wh fkdfjhs' Tjqka w;r úúOdldr fydr cdjdrï wdÈfhka uqo,a
Wmhk wh jeähs' ta jdf.au foaYmd,kfha fhfok msßiao lsisu mlaI úmlaI fNaohlska
f;drj fujeks ia:dk lrd hk nj fmkS f.dia ;sfnkjd' fldhs yeá jqK;a fujeks iqmsß
mka;sfha .Ksldjka úiska weiqre lrkafka f;dard.;a .kqfokqlrejka msßila ú;rhs'
tfia
ùug fya;=j''@
;udf.a
ryiHNdjh fukau wdrlaIdjo i|yd' ta jf.au ;udf.a fi!LH iïmkakNdjh" rEmh
wdrlaIdlr .ekSu .eko Tjqka fndfyda fia ie,ls,su;a fjkjd'
fujeks
l;=ka tla wkq.%dylfhl=f.ka fldmuK uqo,la wh lrkq ,nkjdo'''@
1997g
fmr Tjqka ta i|yd jrlg remsh,a 2000-5000 w;r uqo,la wh lrkq ,enqjd' th fï jk úg
remsh,a 25"000 isg by<g f.dia ;sfnkjd' flfia jqj;a iqfndamfNda.S
fydag,a .dia;= wdÈho iu. wo ojfia tjekakshla i|yd idudkH .dia;=j remsh,a
,laIhla muK fjkjd' ta yereKq l, uE;§ mgka ;dhs iy reishdkq cd;sl ldka;djkao
furgg meñK .Ksld jD;a;sfha fhfokjd' Tjqkaf.a ñ, .Kkao fndfyda úg wfma rfÜ iqmsß
.Ksldjkaf.a ñ, .Kkaj,g iudk ;;a;ajhl mj;skjd'
Tn
i|yka l< .Ksld uvï hkq fudkjdo'''@ tajdfha isák .Ksldjkaf.a ;;a;ajh
fln÷o'''@
fuu
jHdmdrh fndfyda úg flfrkafka iïNdyk wdh;kj, uqjdfjka' kuq;a ta i|yd b;d
iqfndamfNda.S f,i bÈl< Okj;=kaf.a ksjdi jeks uyd ukaÈr Ndú;d fjkjd' iqúi,a
;dmamhlska jg lr ;sfnk fujeks ksfjia ksrka;r wdrlaIlfhl=f.a mÍlaIdj hgf;a
mj;skakla' hï kjl wkq.%dylfhl=g thg we;=¿ ùug wjYH kï wdrlaIlhd tys md,ljßhf.ka
wjir /f.k tk f;la t;ek k;r úh hq;=hs' wo ojfia kï ÅÅB leurd wd§ WmlrK we;s
neúka Tjqkg jvd;a myiqfjka tjeks lghq;= lr f.k hd yels ù ;sfnkjd'
tjeks
ia:dkhla oel n,d .ekSfï wjia:djla Tng ,eì ;sfnkjdo'''@
Tõ
ug hkakg ,enqK ia:dkh;a b;d úYd, ukaÈrhla' fuys we;s úfYaI;ajhla jQfõ ukaÈrfha
msg fmkqñka wm ;=< uefjk Ñ;%hg jvd f.;=< ;;a;ajh fjkia ùu' th yßhg rcfha
ld¾hd,hla i|yd ,laIK ukaÈrhla fjka lrkq ,enqjd jf.a' uq¿ ksjiu ldurj,g fnod
fjka lr ;snqKd' ta yeu l=áhla ;=<u kdk ldurhla" we|la" fïihla"
mqgqjla iy we֕ jegla ne.ska ;snqKd' rEu;a ;reKshka 18 fofkla tu ksjfia ,sx.sl
fjf<|du i|yd fhdojd isá w;r fndfyda úg isÿjk mßÈ tys md,sldj ueÈúh blau jQ
uola ier mreI ia;%shla jqKd'
fujeks
ixúOdkd;aul .Ksld ksjdihl§ tys isák ;reKshka fjkqfjka f.ùï lrkq ,nkafka fldhs wdldrhgo'''@
.%dylhl=
iu. .; lrk iEu ;reKshlau ;u md,sldjg f.úh hq;= ksYaÑ; ñ,la ;sfnkjd' weh tu uqo,
wksjd¾hfhkau md,sldjg f.úh hq;=hs' ta jf.au tu ksjig meñfKk .kqfokqlrejd ljr
úÈfha wfhl= jqj;a Tyq úiska f;dard .;a ;reKsh Tyqg ;u fiajdj iemhsh hq;=hs' md,sldjf.a
wK thhs'
.Ksld
ksjdihl ;reKshka úiska ish md,sldjg f.úh hq;= uqo, ;SrKh jkafka fldhs
wdldrhgo''@
fndfyda
úg .Ksldj ffokslj Wmhk wdodhfuka Nd.hla md,sldjg f.úh hq;=hs'
fujeks
ia:dkhl flfrk .kqfokqj fldhs wdldr tllao'''@
ta
i|yd Tjqkag ksYaÑ; ld,hla iy ñ,la ;sfnkjd' WodyrKhla jYfhka meh foll ld,hla
i|yd wij,a .Kk jYfhka WodyrKhla jYfhka 97 g fmr th meh foll ld,hla i|yd remsh,a
500la muK'
fujeks
ia:dkhl§ .Ksldj i|yd ,efnk myiqlï fudkjdo'''@
lEu
iy kjd;eka myiqlï fkdñ,fha ,eìu muKhs isÿ jkafka'
Tjqka
wkjYH .eí .ekSulg uqyqKq ÿkfyd;a" ke;skï hï frda.hlg n÷ka jqjfyd;a'''@
wkjYH
.eí .ekSula isÿjqjfyd;a .íid lrjd .ekSu i|yd ;uka úiskau úhoï oeßh hq;=hs' ta
yerekq l, wksjd¾hfhkau i;s 3lg jrla fm!oa.,sl ffjoHjrhd fj; f.dia ;u fi!LH
;;a;ajh mÍlaId lr .; hq;=hs' fï úhouo .Ksld jD;a;sfha fhfokaksh úiskau oeßh
hq;=hs'
Tnf.a
iudcúoHd;aul .fõIKj,g wkqj fujeks .Ksldjka iy Tjqka fidhd tk .%dylhka w;r f.dv
kef.k ;djld,sl in|;djh fldhs wdldr jQjlao''@
th
uQ,sl jYfhka uqo,a Wfoid flfrk ldhsl in|;djhla ñi Ndjuh tlla fkdfjhs' ta ksid
weh ;u .%dylhd iu. hykg msúiSug m%:u lrkq ,nkafka wehg kshñ; uqo, /f.k fïih u;
;eìuhs' thg fya;= ù we;af;a iuyreka wjidkfha§ i,a,s ke;s nj mjid uqo,a wvqfjka
§ug ;e;a lsÍuhs' hï úÈhlska wkq.%dylhd lShla wvqfjka ÿkak;a md,sldjg kshñ;
.dia;=j wvq ke;sj f.jkak ´kE' ta ksihs Tjqka tjeks l¾lI .kqfokqjlg fhduq ù
isákafka' ta flfia jqj;a ;ud fj;g jrla meñKs .%dylhd h<s;a ;ud fj;g le|jd
.ekSu .ek;a .Ksldjkaf.a wjOdkh fhduq ù ;sfnkjd'
fï
wdldrhg .Ksld ksjdij,g meñfKk msßñka ms<sn| .Ksldjkag we;s iqúfYaI w;aoelSï
fudkjdo''@
Tjqka
mjik mßÈ fïjdg meñfKk jeä msßila újdylhska'
thg
iqúfYaI fya;=jla ;sfnk nj Tjqka mjikjdo''@
Tõ
;uqka yuqjg tk újdyl msßñkaf.ka Tjqka ta nj úuid ;sfnkjd' t;k§ fndfyda újdyl
msßñkaf.a fmdÿ woyi ù ;sfnkafka ìß| iu. .; lrk taldldÍ ,sx.sl Ôú;fhka ñ§
fjkila n,dfmdfrd;a;=j fu;kg meñKs njhs' kuqka t;ekg meñKs tjeks msßñkaf.ka b;d jeä fldgila ta fjki
f,i w;a ú¢kafka wiajdNdúlhehs iïu; ,sx.sl p¾hdjka nj .Ksldjka mjikjd' fndfyda
úg ;u ìßhka tjeks foag wlue;s ùu ksid Tjqka uqo,a f.jd tjeks wdYajdohlg fhduq
jkakg we;ehs .Ksldjka mjikjd'
;reKshka
fujeks ;ekaj,g fhduq jkafka fldhs wdldrfhkao'''@
b;d
jeä msßila fhduq ù isákafka fydag,aj, ms<s.ekSfï ks,Odßkshka f,i iïuqL
mÍlaIKj,g meñ”fuka wk;=rej /jàug n÷ka ùfuka'
Tjqkaf.a
udisl wdodhu fldhs wdldro'@
th
rfÜ wfkl=;a ms<s.; yels jD;a;Skaj, fhfok whg jvd fo.=Khla muK jeähs' Tjqka
fuhska msgg fkdf.dia /£ isákakg;a thu fya;=jla ù ;sfnkjd'
Tng
yuq jQ ;reKshkaf.a .ï rgj,a fldfyao'''@
yeu
fofklau jdf.a fld<ôka msg''
Tjqka
;u fouõmshka ifydaor ifydaoßhka n,kakg hkafka keoao'''@
b;du;a
by< uÜgñka ieriS Tjqkg jákd ;E.s fnda.;a /f.k Tjqka f.j,a fodrj,aj,g
hkjd" Tjqkg uqo,a yo,aj,ska wdOdr lrkjd' kx.s,d u,a,s,dg bf.k .kakg Woõ
moõ lrkjd' f.j,a fodrj,a yod .kakjd'
tfia
.sh ;eke;a;shlg wdmiq kEú;a isákakg neßo'''@
wjYH
kï mq¿jka' ta;a fï wdodhu .ek is;d n,k Tjqka kEú;a isákafka keye'
wo
jk úg iudch ;=< me;sr we;s u;hla jkafka fg,s kdgH iy iskud ks<shkao .Ksld
jD;a;sfha fhfok njhs' tys we;a;la ;sfnkjdo'''@
yeu
fokl= wrNhdu fkdfjhs tfy;a tys we;a;la ;sfnkjd' fudlo .Ksld ksjdi mj;ajd f.k hk
ks<shka mjd isák ksid'
.Ksld
jD;a;sh keue;s Odrdfõ fujeks ks<shka jefgkafka fudk j¾.hgo'''@
uQ,sl
jYfhka Tjqka iqmsß mka;shg wh;a fjkjd' Tjqkaf.a uQ,sl wruqK;a uqo,a jqj;a th
isÿflfrkafka fndfyda úg Ñ;%mg cjksldjl wdldrfhkauhs'
ks<shka
flfrys úfYaI b,aÆula mj;skafka wehs'''@
Y%S
,xldfõ msßñkaf.a ySkudkh ksid'
;siai fma%uisß